Hướng dẫn cách sắm lễ và bày lễ cúng đầy năm (cúng thôi nôi)

20:13 17/07/2016

Khi trẻ được đầy năm thì bố mẹ, ông bà đứa trẻ phải bày tiệc cúng Mụ (cúng đầy năm) để tạ ơn các bà Mụ đã che chở, phù hộ cho đứa trẻ trong 12 tháng đầu đời.

Lễ cúng đầy năm hay lễ thôi nôi cho bé, cùng với lễ cúng đầy tháng là nghi lễ rất quan trọng.

Ông bà ta xưa quan niệm rằng: Đứa trẻ được sinh ra là do các vị Đại Tiên (Bà chúa Đầu thai), Tiên Mụ mà trực tiếp là 12 bộ Tiên Nương (12 bà Mụ) nặn ra ban cho.

Vì vậy, khi đứa trẻ đầy cữ (đứa trẻ chào đời được 3 ngày), đầy tháng (đứa trẻ chào đời được một tháng), đầy năm thì bố mẹ, ông bà đứa trẻ phải bày tiệc cúng Mụ để tạ ơn các bà Mụ và cầu xin các Mụ ban cho đứa trẻ mọi điều may mắn tốt lành.

Hướng dẫn sắm lễ vật cúng đầy năm (cúng thôi nôi) cho con

Trong nhà, bày 3 mâm cúng gồm mâm cúng Thành hoàng bản cảnh, mâm cúng cửu huyền thất tổ và mâm cúng ông bà quá vãng (bao nhiêu bàn thờ, bấy nhiêu mâm cúng).

Lễ vật là những thức ăn chín phù hợp với tập tục của mỗi địa phương. Kế bên (trên bộ ván hay bộ vạt) bày 12 bát chè, xôi, con vịt luộc chín với 3 bát cháo và 1 tô cháo cúng 12 bà Mụ và 3 Đức ông.

Tiếp đó, lễ cũng đầy năm phải được làm cẩn thận, chu đáo với các lễ vật gồm:

12 đoi hài xanh giống hệt nhau và một đôi hài cũng màu xanh nhưng to hơn

12 nén vàng xanh giống nhau và 1 nén to hơn

12 bộ váy áo đẹp màu xanh giống hệt nhau và một bộ giống hệt nhưng to hơn

12 miếng trầu cánh phượng giống hệt nhau và 1 miếng trầu tiêm cánh phượng to hơn.

12 bộ đồ chơi; bát đũa, thìa, chén, cốc, con giống, xe cộ, mũ,... giống hệt nhau và một bộ giống như vậy nhưng to hơn. Những đồ lễ này có thể làm bằng nhựa, bằng sành sứ.

12 con cua, 12 con ốc, 12 con tôm to nhỏ bằng nhau để sống (có thể đồ chín) là lễ vật dâng cúng 12 bà Mụ. Và mỗi loại một con to hơn hoặc nhiều con hơn (ít nhất 3 con) cũng để sống là lễ vật dâng cúng bà chúa Mụ (các con này để vào bát to bày cúng, sau khi cúng xong thì đem cua, ốc thả ra ao hồ, còn tôm có thể thụ lộc).

Phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả chia đều thành 12 phần giống nhau và một phần có đủ phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả nhưng lớn hơn (hoặc nhiều hơn).

Lễ mặn: xôi, gà, cơm, canh, các món mặn, rượu...

Bát hương, lọ hoa tươi nhiều màu, tiền vàng, cốc nước thanh tịnh (bày ở mâm trên cùng lễ mặn).

Ảnh minh họa

Cách bày lễ vật cúng đầy năm (cúng thôi nôi)

Bày lễ cúng đầy năm mang tính chất thành kính, văn hóa và nghệ thuật. Bàn lễ cúng Mụ thường được bày trí một cách hài hòa, cân đối.

Tất cả lễ vật dâng cúng bà Mụ chúa để ở chính giữa phía trên hương án. Lễ vật dâng 12 bà Mụ chia thành 12 phần giống nhau. Mâm lễ mặn cùng hương, hoa, nước để trên cùng. mâm tôm, cua ốc để phía dưới.

Sau khi bày lễ xong, bố hoặc mẹ cháu bé thắp 3 nén hương rồi bế cháu bé ra trước án khấn.