Làm sao để trẻ không cảm thấy bữa ăn là một “cực hình“?

Khiếp đảm những bữa ăn "cực hình"

Chị Nguyễn Thị H. Thanh Xuân (Hà Nội) sinh con trai đã hơn 3 tuổi. Gần như, cứ đến mỗi bữa ăn là như một buổi "cực hình", căng thẳng cho cả mẹ và con. Để cho con ăn một miếng cơm  là phải huy động cả ông bà, bố mẹ, giúp việc vào cuộc. Thậm chí, nhiều lúc chị còn phải dọa nạt, để sẵn roi ở bên cạnh trong những lúc cho cháu ăn. Tình trạng này kéo dài khiến chị và gia đình rất mệt mỏi vì sợ cháu phát triển không đều.

Ảnh minh họa.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng và nhi khoa, trẻ biếng ăn có thể do bệnh lý hoặc đơn giản chỉ là biểu hiện biếng ăn sinh lý bình thường sau khi tiêm chủng hoặc vừa mới ốm dậy. Nhưng không phải phụ huynh nào cũng hiểu, điều đó khiến cả cha mẹ và bé rơi vào tình cảnh “cơm chan nước mắt”. Đây chính là sai lầm rất nhiều ông bố bà mẹ mắc phải khi cho con ăn.

TS.BS Phan Bích Nga - Giám đốc Trung tâm khám, tư vấn dinh dưỡng, Viện dinh dưỡng Quốc gia cho biết: "Trong 60% trẻ đến khám tại Trung tâm... dinh dưỡng là do biếng ăn, nhưng thực chất đúng biếng ăn do bác sĩ chẩn đoán chỉ khoảng 40%, còn lại là ngộ nhận. Thực ra con ăn thế là được, nhưng thành phần thấp năng lượng làm cho trẻ chậm lớn. Không chỉ ở Viện Dinh dưỡng, báo cáo Viện Nhi có khoảng trên 30% trẻ 6 tháng - 3 tuổi trẻ biếng ăn cao nhất."

Kể cả Mỹ, tỷ lệ trẻ biếng ăn khoảng 25-50%. Tỷ lệ ở trẻ bình thường và bệnh là như nhau. Yếu tố bệnh lý tác động đến biếng ăn ít thôi, chủ yếu do cách ăn, chế độ dinh dưỡng. Cách ăn sai lầm hay gặp nhất là cách cho ăn dặm chưa đúng cách nên thường xảy ra ở trẻ 6 tháng trở lên (ăn dặm). Giai đoạn dưới 6 tháng chỉ bú mẹ thường là bú tốt. Thậm chí đến 3-4 tuổi, tỷ lệ tăng vọt. 

Bs Nga cũng cho hay, vấn đề biếng ăn do dinh dưỡng sai lầm, cách cho ăn lẫn lựa chọn thực phẩm không phù hợp, yếu tố môi trường, cảm xúc. Nhiều gia đình do yêu thương cứ ép con ăn nhiều. Trẻ nhỏ chưa hiểu vấn đề đó, đến bữa ăn trẻ bị ép và lo sợ về tâm lý, đó là phản xạ có điều kiện, do sợ nên trẻ khóc và sợ ăn. Rồi nhiễm khuẩn, rối loạn tiêu hóa.

Xác định nguyên nhân biếng ăn ở trẻ là rất quan trọng

Chia sẻ về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy - Trưởng bộ môn Nhi trường Đại học Y Hà Nội cho biết: "Muốn cho ăn ngon tìm nguyên nhân quan trọng nhất do bệnh lý hay tâm lý. Nếu là bệnh lý thì phải chữa cái gốc, nếu không chữa gốc thì mình uống cái gì, ăn cái gì cũng không đảm bảo. Còn nếu biếng ăn do tâm lý thì có cái cấp tính thoáng qua như sau mọc răng, ốm, nhưng có cái để thói quen khá lâu.

Với những trẻ trong giai đoạn cấp tính thì cha mẹ cũng có một loại thuốc hỗ trợ trong giai đoạn để trẻ phát triển phù hợp. Trẻ nhỏ nên chọn siro để trẻ dễ uống dễ hấp thu. Nguyên tắc chọn nên chọn sản phẩm thành phần có như lizin, vi chất để trẻ kích thích ăn ngon vitamin như B1…Thứ 2, suy dinh dưỡng cũng đi kèm còi xương nên bổ sung những cái thành phần, những chất mà nó hạn chế để đứa trẻ nó phát triển cả chiều dài. Ăn kém sẽ  làm chậm phát triển chiều dài.

TS.BS Phan Bích Nga nói thêm, chúng ta phải quản lý thời gian ăn của trẻ tốt: bữa ăn đặc và loãng xen kẽ, tránh xếp 2 bữa chính gần nhau. Phải khống chế bữa ăn, không nên kéo dài quá 30 phút. Nếu con ăn quá ít, đẩy bữa sau lên sớm hơn. Chúng ta phải cho trẻ ăn thức ăn tốt cho sức khỏe, ăn đủ chất, ăn lượng đủ, chọn thực phẩm tươi giàu dinh dưỡng. Đồng thời phải tự tay nấu cho trẻ ăn: bột cháo, kiểu Nhật phải tra thêm dầu mỡ, đạm động vật. Khi ăn đồ ăn liền trẻ cũng dễ suy dinh dưỡng, dù ngon nhưng năng lượng chưa đủ cho độ tuổi của trẻ.

Phải tạo được sự thích thú ăn cho trẻ bằng cách sửa soạn bàn ăn gia đình, nơi ăn thoải mái. Tạo thói quen cho trẻ ngay từ đầu khi ăn dặm phải ăn nghiêm túc, ngồi vào bàn ăn, tránh cho trẻ chạy chơi. Tránh việc xao lãng trong bữa ăn như vừa ăn vừa xem ti vi, điện thoại thông minh, gây ra rối loạn hành vi ăn uống ở trẻ. Nó liên quan đến thần kinh tạo ra thói quen không tốt cho hành vi ăn uống trong cả cuộc đời sau này.

"Nên đa dạng thức ăn, cho trẻ tiếp xúc với thức ăn mới. Nhiều cha mẹ thấy con lười ăn nên lại ngại cho trẻ tiếp xúc đồ ăn mới. Chúng ta nên tập bài bản, thức ăn mới nên đưa dần dần từ từ, không đưa cùng lúc nhiều quá. Chúng ta chia ra thức ăn riêng rẽ khác nhau, bày kích thích thị giác." - Ts.Bs Nga nói.

Nguồn: Gia đình Việt Nam