Mẹo chăm sóc phụ nữ có thai đúng cách theo đông y

Theo quan điểm dân gian, bà mẹ sau sinh cần kiêng cữ rất nhiều thứ để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Điển hình là việc nằm than, hơ nóng cơ thể mẹ và bé giúp ấm người, tránh phát sinh bệnh sau này. Trong tháng đầu sau sinh, bà mẹ cần giữ ấm tuyệt đối do đã mất rất nhiều máu, năng lượng và chất dinh dưỡng làm sức đề kháng của cơ thể giảm sút, dễ bị ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài.

Tuy vậy, nằm than nóng không nên được khuyến khích vì có thể gây ra một số hậu quả như không điều tiết được than gây cháy, bỏng hoặc than cháy sẽ sản sinh ra nhiều khí CO2 gây độc cho mẹ và bé. Còn rất nhiều cách có thể giữ ấm cơ thể như mặc ấm, uống nước ấm, chườm ấm bụng sau khi ăn, nằm trong không gian thoáng đãng và mát mẻ nhưng không nên để gió lùa, để quạt và máy điều hòa nhiệt độ quá lạnh. Nhiệt độ phòng nên ở mức như thời tiết bình thường, có thể để máy lạnh ở mức 28-290 . Ở vùng khí hậu nhiệt đới, nếu không sử dụng máy lạnh, sẽ gây nóng bức khó chịu cho mẹ và em bé.

Quan điểm không gội đầu trong vòng một tháng ở cữ để tránh đau nhức đầu và rụng tóc về sau là không hoàn toàn đúng. Vì bà mẹ sau sinh cần gội đầu thường xuyên để tránh mồ hôi bết trong tóc gây nấm, ảnh hưởng đến giấc ngủ và một số vấn đề khác. Tuy vậy, khi gội đầu, nên dùng nước ấm, pha thêm chút rượu để làm bốc hơi nước nhanh hoặc dùng máy sấy để làm khô tóc, tránh để tóc ướt trong thời gian dài. Sau khi tắm, có thể thoa thêm rượu gừng hoặc dầu tràm, giúp cho cơ săn chắc và làm ấm cơ thể.

Cho đến nay, tuy chưa có một nghiên cứu nào cho thấy việc xem ti vi, đọc sách trong vòng một tháng ở cữ gây mỏi mắt và nhanh lão hóa về sau, nhưng người mẹ sau sinh có rất nhiều việc phải làm như canh giờ cho con bú, lo ăn, lo vệ sinh cho em bé... thì nên dành thời gian để nghỉ ngơi nhiều. Nếu xem thì chỉ nên ở mức độ vừa phải, tránh tập trung lâu và điều tiết mắt nhiều. Bên cạnh đó, bà mẹ sau sinh vẫn có thể giao tiếp bình thường nhưng không nên nói lớn tiếng làm ảnh hưởng thanh quản, hầu họng, gây tổn thương dây thanh âm.

Sinh mổ thường khó xuống cân hơn sinh thường, do ảnh hưởng của vết mổ khiến bà mẹ đi lại khó khăn. Sau khi mổ, người mẹ nên ngồi, đi lại chậm rãi, nhẹ nhàng, vận động điều hòa để giúp vết mổ mau lành.

Không phải người mẹ nào sau sinh cũng tăng cân, nhiều trường hợp còn giảm cân khi cho con bú, chính vì vậy cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để bà mẹ vẫn có đủ dưỡng chất trong sữa cho con bú mà vẫn giảm cân đều đặn, nhanh chóng lấy lại vóc dáng.

Một số người quan niệm rằng sau sinh, người mẹ cần kiêng cữ đồ chua vì sợ sau này bị trung tiện nhiều, em bé bị tiêu chảy. Đây là quan niệm không đúng, vì ăn chua hay bổ sung vitamin C ở mức độ vừa phải là tốt. Tuy nhiên, cần tránh thức ăn quá chua, quá mặn hoặc có tính hàn như ốc, cải chua vì chúng có thể gây tiêu chảy và phản ứng sản hậu.

Những thực phẩm có tính ấm thường được sử dụng cho bà mẹ sau sinh như nghệ, thịt kho tiêu, gừng cần kết hợp thêm với rau xanh, trái cây… Các món như giò heo, đu đủ xanh, su hào, củ sen, cam bưởi, mè chứa các thành phần dinh dưỡng giúp tạo sữa nhiều cho em bé. Đặc biệt, nghệ được xem là loại thảo dược rất tốt đối với bà mẹ sau sinh, vì nó giúp hoạt huyết, đẩy sản dịch ra nhanh, giúp tiêu hóa tốt.

Nghệ cũng có thể dùng để thoa bên ngoài vết mổ, vết cắt tầng sinh môn, giúp vết thương mau lành, không để lại sẹo xấu. Ngoài ra, theo Đông y, sau sinh một tuần, có thể xông bằng lá bạc hà, kinh giới, tía tô, tràm, vỏ bưởi, lá bưởi, lá cam, giúp bài tiết chất thải qua mồ hôi, đồng thời làm ấm cơ thể. Tuy nhiên, sau khi xông, cần lau khô cơ thể và giữ ấm, tránh gió lùa và cần uống nhiều nước.

Để mau lấy lại vòng eo săn chắc, một số phụ nữ sau sinh sử dụng phương pháp bó bụng, tuy nhiên, bó bụng quá sớm, quá chặt có thể làm chèn ép mạch máu đến các cơ quan vùng bụng, ảnh hưởng xấu đến tiến trình lành sẹo tự nhiên đối với người sinh mổ. Bên cạnh đó, việc chăm sóc con nhỏ vốn nhiều áp lực, cộng với việc bó bụng chặt gây cản trở sinh hoạt rất dễ gây ảnh hưởng tiêu cực cho tâm lý bà mẹ .

Hãy ăn uống điều độ, cho con bú sữa mẹ hoàn toàn, tập thể dục nhẹ nhàng khi các vết may đã lành là chìa khóa giúp các bà mẹ lấy lại vóc dáng ban đầu.

Theo PNO

Nguồn: Gia đình Việt Nam