Trẻ yêu sớm: Cha mẹ cần làm gì?

Học lớp 3 đã biết... ôm ấp

Trong một lần tâm sự, chị H.T.K (Q.Thủ Đức, TP.HCM) chia sẻ: “Con gái tôi mới học lớp 3 nhưng đã biết yêu. Khi nói chuyện với mẹ bé kể rất hồn nhiên chuyện bé và bạn trai thích nhau, rồi tỏ tình như thế nào. Bé còn kể cho tôi nghe nhiều về chuyện bắt cặp của các bạn bè khác trong lớp”. Tâm trạng đầy lo lắng, chị K. kể thêm: “Không chỉ vậy, tụi nhỏ còn có những hành động yêu đương giống kiểu người lớn như cầm tay, ôm ấp và hôn má. Tôi có cảm giác tụi nhỏ đang yêu theo phong trào, và nếu không yêu sẽ bị lạc hậu so với bè bạn. Tôi chưa biết phải xử lý ra sao, tất nhiên không khuyến khích nhưng cấm cản cũng không được”.

Đúng như lo lắng của vị phụ huynh này, chúng tôi dễ dàng có được thông tin qua lời chia sẻ của chính người trong cuộc. Một học sinh lớp 8 tại TP.HCM cho biết lớp em hiện có rất nhiều học sinh đang yêu nhau. Trong đó, có những cặp đã duy trì mối quan hệ này gần một năm trời. Kể về một cặp đôi vừa kỷ niệm 6 tháng ngày quen nhau, em nói: “Hai người này ban đầu chỉ trò chuyện trên Facebook, một thời gian thấy nói chuyện hợp nên thống nhất yêu thử. Cuối cùng hai người này thích nhau thật nên bắt đầu có những cử chỉ âu yếm thân mật như nắm tay, ôm eo, khoác vai rồi hôn. Ban đầu chỉ hôn má, sau đó thì hôn môi”. Khi được hỏi về thời điểm và vị trí thực hiện các hành động trên, học sinh này kể rất hồn nhiên: “Ban đầu không biết nên bạn em hôn ngay trong trường, nhưng sau này chỉ hôn khi gặp riêng bên ngoài như đi chơi hoặc cùng đi học thêm”.

Nhận xét về chuyện tình cảm của bản thân, cậu ta cũng thú nhận: “Em bắt đầu biết thích từ khi lên lớp 4. Nhưng khi đó em nghĩ cảm xúc chỉ dừng lại ở thích đơn thuần, còn bắt đầu từ lớp 7 cảm xúc thích này có khác nhiều. Khi thích người đó, em mất rất nhiều thời gian để nghĩ ngợi và bị phân tâm chuyện học hành”.

Là một phụ huynh có con trong độ tuổi học đường, thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Linh, giảng viên Học viện Phụ nữ Việt Nam, chia sẻ kinh nghiệm: “Trẻ em ngày nay phát triển sớm về cảm xúc do được tiếp xúc sớm với chuyện tình cảm thông qua phim ảnh, thậm chí cả trong truyện tranh và phim hoạt hình. Tuy nhiên, phụ huynh không nên quá hoảng sợ mà cần bình tĩnh để có cách xử trí đúng”. Thạc sĩ Mỹ Linh khuyên: “Dù không khuyến khích nhưng phụ huynh không nên tỏ thái độ khắt khe ngăn cấm trẻ, thay vào đó hãy tôn trọng cảm xúc của trẻ”.

Thạc sĩ Mỹ Linh phân tích thêm, với giai đoạn tiểu học, việc trẻ có cảm xúc thích một người bạn khác giới cũng bình thường. Tuy nhiên, ở giai đoạn này việc thích này chỉ kéo dài một thời gian ngắn và không phải tình yêu. Do vậy khi nói chuyện, phụ huynh cần phân tích cho trẻ biết cảm xúc đó là bình thường, dạy trẻ phân biệt cách thể hiện cảm xúc âu yếm đúng mực. Chẳng hạn, nụ hôn khi dành cho cha mẹ là hôn má hoặc trán, còn hôn môi là tình yêu dành cho những người yêu nhau trong độ tuổi trưởng thành.

Tuy nhiên, với học sinh bậc THCS, phụ huynh cần cung cấp cho trẻ kiến thức về giới tính và tình dục an toàn. Đặc biệt, trẻ cần được trang bị những kỹ năng sống cần thiết để không bị rơi vào khủng hoảng tình cảm. “Hãy nói với trẻ, tình cảm học trò rất đẹp nhưng thường không dẫn đến kết quả hôn nhân. Những tình cảm này có thể thay đổi qua thời gian, và đó là điều bình thường. Khi biết rõ điều này, trẻ sẽ tránh bị sốc hoặc tuyệt vọng nếu thất tình hoặc bị bỏ rơi”, thạc sĩ Mỹ Linh nhấn mạnh. “Phụ huynh cần hướng dẫn cho trẻ hiểu đúng về một tình cảm đẹp. Chẳng hạn, người bạn trai tốt sẽ là người không có hành vi xúc phạm hoặc sàm sỡ người bạn gái của mình. Và một tình cảm tốt là cả hai cùng sống tốt, luôn vui vẻ và cùng nhau học tập tốt. Nếu ngược lại những điều trên, người bạn trai đó không phải người tốt và không nên tiếp tục tình cảm này”, bà Linh khuyên.

Khi con yêu sớm, phụ huynh không nên quá hoảng sợ mà cần bình tĩnh để có cách xử trí đúng.

Dưới đây là những điều bậc cha mẹ cần và nên làm khi con yêu sớm:

Chấp nhận tình yêu đó một cách nhẹ nhàng

Thay vì nổi đóa lên khi con yêu sớm, cha mẹ hãy chấp nhận tình cảm đó một cách nhẹ nhàng nhất. Cha mẹ hãy lùi lại một bước, tĩnh tâm lại một chút trước khi hành động.

Nhớ lại thuở teen điên rồ của mình

Ngày xưa, các bậc phụ huynh cũng từng thích cô bé ngồi bàn bên hay chàng trai dáng thư sinh học lớp đối diện. Tình yêu đó đâu có xấu xa như người lớn vẫn lo sợ. Vì thế, chúng ta không cần phải cuống lên lo lắng. Đó là thứ tình cảm trong sáng, dễ thương chứ không phải là một biểu hiện của sự hư hỗn.

Đừng gắn tình yêu với học hành

Rất nhiều cha mẹ cho rằng tình yêu của teen là nguyên nhân của hiện trạng lười học. Điều này không chính xác đâu. Cảm xúc đẹp, thăng hoa sẽ chỉ giúp các bạn teen học tốt hơn. Vì vậy, các cha mẹ hãy dẹp sự lo lắng đó đi nhé. Tình yêu và học hành không quá liên quan đến nhau.

Trở thành bạn của con ngay và luôn

Nếu các cha mẹ chưa phải là bạn của con thì ngay lập tức phải thành bạn đi thôi. Cha mẹ phải tâm sự mối tình đầu của mình cho con nghe. Cha mẹ cần phải xóa tan lo lắng của con khi nghĩ rằng cha mẹ sẽ phản đối, việc đó sẽ giúp con cân bằng cuộc sống của mình hơn.

Cha mẹ phải tâm sự mối tình đầu của mình cho con nghe. Cha mẹ cần phải xóa tan lo lắng của con khi nghĩ rằng cha mẹ sẽ phản đối, việc đó sẽ giúp con cân bằng cuộc sống của mình hơn.

Vẽ đúng đường

Thạc sĩ Mỹ Linh khẳng định, sự rung động của các em ở tuổi này hoàn toàn tự nhiên, rất bình thường. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng dễ dàng chấp nhận và có những xử trí thích hợp khi phát hiện con em yêu sớm. Nhiều bi kịch đau lòng, có thể nói nguyên nhân gián tiếp là do sự thờ ơ, thiếu quan tâm định hướng hoặc khởi nguồn từ cấm cản của gia đình. “Sử dụng lệnh trừng phạt như phong tỏa các mối quan hệ của con; ngăn cấm, chửi bới, xúc phạm; can thiệp, lùng sục thô bạo vào Facebook, điện thoại… của con để “chặn đứng” chuyện yêu đương là cách các phụ huynh thường làm. Tuy nhiên, càng cấm cản, các em sẽ càng ức chế, bị cuốn sâu vào sự đau khổ, tuyệt vọng, dẫn đến tìm cách “vùng vẫy” đáp trả trong sự ngang bướng: yêu mãnh liệt hơn, cô lập với gia đình; tự hành hạ bản thân hoặc xa hơn là nghĩ đến điều dại dột” - bà Linh khuyến cáo.

Hãy tiếp đón bạn trai/bạn gái của con nhiệt tình

Khi con có người yêu, hãy luôn tỏ ý sẵn sàng gặp gỡ để chào đón người bạn đặc biệt ấy. Thái độ trân trọng của cha mẹ sẽ khiến con vui vẻ vô cùng và cũng khiến con tin yêu cha mẹ hơn và biết đâu con sẽ dễ dàng nghe theo lời cha mẹ khuyên khi cần thiết.

Giáo dục giới tính cho con từ 6 tuổi và nâng cao liên tục theo từng năm

Điều các cha mẹ lo lắng nhất là lũ trẻ dấn tới món gì đó cao và xa hơn. Kiến thức và kỹ năng giới tính sẽ giúp con có những cách ứng xử phù hợp với lứa tuổi để mọi việc đi không quá xa. Ví dụ: Cha mẹ có thể cho con biết những đặc trưng phát triển giới tính để con hiểu con chưa sẵn sàng cho những tiếp xúc gần gũi, điều đó gây nguy hiểm cho chính con. Khi con đã lớn hơn, đã đủ 18 tuổi, hãy chủ động bỏ vào túi con những bao cao su để con tự phòng thân. Cha mẹ đừng mơ con sẽ giữ trinh tiết như mình ngày trước, thời đó quá xưa rồi.

Dạy con về pháp luật

Các cha mẹ đừng quên những tội trạng mà con trai mình sẽ phải chịu sự trừng phạt của pháp luật nếu quan hệ với các bạn gái vị thành niên. Những kiến thức pháp luật về hôn nhân gia đình cần được cung cấp đầy đủ cho cả các bạn nam và nữ. Các bạn ấy sẽ biết phải kiềm chế cho chính mình và cho người mình yêu.

Dạy con giá trị của một con người

Quan hệ quá xa có thể sẽ tạo ra các em bé. Những em bé ra đời hoàn toàn vô tội và sẽ vô cùng đáng thương nếu phải gánh nghiệp chướng do cha mẹ nhí của chúng tạo ra. Nếu cha mẹ cho con biết mọi thứ trước thì con sẽ có đủ kiến thức để phòng ngừa những chuyện đau đớn xảy ra với chính con và những người con vô cùng yêu quý.

Hãy hướng con đến tương lai

Tụi trẻ yêu nhau đương nhiên sẽ muốn sống với nhau. Đám trẻ sẽ sẵn sàng kiên nhẫn nếu nhìn thấy tương lai phía trước. Vì vậy, hãy chỉ cho con rằng con có thể sẽ cùng bạn đó chung sống suốt đời nếu kiên nhẫn vượt qua quãng thời gian thử thách tính bằng số năm học còn lại cộng với một hoặc vài năm đi làm kiếm sống. Như vậy, chuyện vượt rào có lẽ sẽ khó xảy ra hơn.

Lâu lâu tỏ thái độ ghen tị một chút với bạn của con

Chút ghen tuông này là cần thiết, vì con sẽ hiểu cha mẹ cảm thấy thế nào khi bị con bỏ rơi. Như vậy, con sẽ có thể dành một chút thời gian không nghĩ đến bạn kia để quay lại với hai mối tình từ khi mới chào đời là cha và mẹ. Tình cảm của gia đình từ đó cũng được nhân lên.

Luôn khẳng định tình yêu của mình dành cho con

Trong lúc yêu, chắc chắn con sẽ có khi giận hờn, có khi ghen tuông, có khi mệt mỏi. Lúc đó, nếu con luôn biết ngoài người yêu kia, con còn có cha mẹ là những người luôn yêu con vô điều kiện và sẵn sàng làm mọi việc vì con thì con sẽ không làm chuyện dại dột. Vì thế, tình yêu của cha mẹ luôn là thứ mà con rất cần. Tôi biết có nhiều cha mẹ sẽ lo âu khi đọc bài này nhưng tình yêu của con đương nhiên sẽ đến như một tất yếu của cuộc sống. Vì thế, thay vì đối đầu với nó, hãy nhận thua nó ngay từ phút đầu tiên đi, rồi các cha mẹ sẽ thấy mọi việc nhẹ nhàng hơn.

Dù hai đứa trẻ ban đầu đến với nhau bằng tình yêu trong sáng nhưng không có nghĩa là nguy cơ tình dục thiếu an toàn sau này lại không xảy ra. Cha mẹ cần khéo léo theo dõi con để kịp thời giúp “hươu” đi đúng đường.

Những điều phụ huynh cần tránh khi phát hiện con yêu sớm

Thờ ơ vì chủ quan, không chú ý vì nghĩ rằng đây là trò vặt trẻ con

Dù hai đứa trẻ ban đầu đến với nhau bằng tình yêu trong sáng nhưng không có nghĩa là nguy cơ tình dục thiếu an toàn sau này lại không xảy ra. Cha mẹ cần khéo léo theo dõi con để kịp thời giúp “hươu” đi đúng đường.

Tịch thu điện thoại, cấm con liên lạc

Đây là sai lầm phổ biến của cha mẹ khi thấy con yêu sớm. Phụ huynh hãy đặt mình vào vị trí của con để thấy rằng tình cảm càng bị ngăn cấm, càng được thổi bùng lên mạnh mẽ.

Phối hợp với phụ huynh bạn trai (hoặc bạn gái) của con để cấm tiệt, không cho hai đứa gặp nhau

Việc này chẳng những khiến con ôm hận đối với cha mẹ mà còn là cách thách thức đôi trẻ cố vượt qua ngang trái để đến với nhau. Vấn đề thuộc về con tim phải được giải quyết bằng con tim mới phù hợp, hiệu quả.

Trừng phạt con thật nặng như đánh đập, chửi mắng

Khi trẻ bị trừng phạt mà cảm thấy mình bị oan ức, sẽ chuyển qua căm ghét cha mẹ.

Khiến con phải xấu hổ vì chuyện yêu sớm

Một số phụ huynh đưa chuyện con mình yêu sớm kể cho nhiều người khác với mục đích cho con xấu hổ mà ngừng yêu. Điều này khiến con bị tổn thương, “càng yêu cho người lớn biết mặt!”.

Tuyên bố “từ” con nếu con tiếp tục yêu, thậm chí đuổi con ra khỏi nhà

Điều này rất nguy hiểm. Dù con có đang phạm sai lầm gì, nguyên tắc cơ bản nhất là “cha mẹ với con cái cùng là một đội, luôn là đồng minh với nhau”.

Truyền bá thông tin không đúng để dọa

Có phụ huynh dọa con rằng "hai đứa mà chạm vào nhau là sẽ mang thai và sinh ra con mèo”. Kiểu dọa này khiến một số trẻ hoang mang, một số trẻ khác nhận ra điều này không đúng và không còn tin vào lời bố mẹ nữa.

Ngọc Anh (Tổng hợp)/ĐSPL